Implementación de HBIM en patrimonio arquitectónico. Estudio del caso de La iglesia de la Sang de Llíria

  1. Moral Saiz, Sergio 1
  2. Oliver-Faubel, Inmaculada 2
  3. Jordán Palomar, Isabel 2
  1. 1 Departamento IT de Mercadona
  2. 2 Universidad Politécnica de Valencia
    info

    Universidad Politécnica de Valencia

    Valencia, España

    ROR https://ror.org/01460j859

Revista:
EGE: revista de expresión gráfica en la edificación

ISSN: 1888-8143 2605-082X

Año de publicación: 2021

Número: 15

Páginas: 4-26

Tipo: Artículo

DOI: 10.4995/EGE.2021.16075 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso abierto editor

Otras publicaciones en: EGE: revista de expresión gráfica en la edificación

Resumen

La tecnología BIM gana terreno en diferentes disciplinas ajenas a la obra nueva. Es el caso de los levantamientos arquitectónicos de edificios patrimoniales, metodología conocida como HBIM (Historic Building Information Modeling). Con esta herramienta, que facilita el levantamiento arquitectónico, se obtiene un modelo de información del bien con menor error y mayor exactitud que el realizado con tecnologías convencionales. Con el elevado grado de información que permite esta metodología, se realiza el modelado de diferentes fases históricas de la iglesia de La Sang de Llíria de la que no existen representaciones gráficas tridimensionales hasta la fecha. Se utiliza como base una nube de puntos obtenida con escáner láser. La intención es involucrar el uso de herramientas BIM en la datación y representación de fases históricas del bien, exponer sus ventajas en la obtención de simulaciones de las fases, datarlas dentro de un periodo concreto y relacionar la información.

Referencias bibliográficas

  • Afsari, K., Eastman, C. M., Shelden, D. R. 2016. Cloud-based BIM data transmission: current status and challenges. In ISARC. Proceedings of the International Symposium on Automation and Robotics in Construction, vol. 33, p. 1). IAARC Publications. https://doi.org/10.22260/ISARC2016/0129
  • Almagro, A. 2003. “De la fotogrametría a la infografía. Un proceso informatizado de documentación” Informática y Arqueología medieval, García Porras, A. Ed. Granada, 2003, pp.47–81. ISBN: 84-338-2960-2
  • Bonet, H., Marimón, J. 1984. “Excavaciones en la Iglesia de la Sangre de Llíria (Valencia)”. I Congreso de Arqueología Medieval Española: actas, vol. 5, Tomo 5, 1986, p. 57-78. ISBN 84-505-4761-X
  • Building Smart Spain Chapter. 2018. “Guía de Usuarios BIM. BIM Aplicado al Patrimonio Cultural. Documento 14”.
  • Catálogo de Bienes y Espacios Protegidos de Llíria, del Texto Refundido del PGOU, aprobado por la Comisión Territorial de Urbanismo en fecha 10 de abril de 2006 y publicado en el BOP 01-06-2006.
  • Castellano-Román, M., Pinto-Puerto, F. 2019. “HBIM oriented towards the master plan of the charterhouse of Jerez (Cádiz, Spain)”. Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci., XLII-2/W15, 285–290 https://doi.org/10.5194/isprs-archives-XLII-2-W15-285-2019
  • Chiabrando, F., Sammartano, G., Spanò A. 2016. “Historical buildings models and their handling via 3d survey: from points clouds to user-oriented HBIM”. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, vol. XLI-B5, pp. 633–640. https://doi.org/10.5194/isprsarchives-XLI-B5-633-2016
  • Civera-Marquino, A. 1989. La techumbre gótico-mudéjar en la Iglesia de Santa María o de la Sangre de Llíria. Llíria, Valencia. Ed. Ayuntamiento de Llíria. ISBN 84-505-8533-3
  • Conti, A., Fiorini, L., Massaro, R. et al. 2020. HBIM for the preservation of a historic infrastructure: the Carlo III bridge of the Carolino Aqueduct. Appl Geomat. https://doi.org/10.1007/s12518-020-00335-2
  • Dollard, C. 2019. “Los escáneres láser de precisión de la Catedral de Notre Dame pueden ayudar a preservar, restaurar y reconstruir” https://shop.leica-geosystems.com/es/es-ES/blog/precision-laserscans-notre-dame-cathedral-can-help-preserve-restore-and-rebuild [Retrieved on 05/06/2021].
  • Durán, J. 1995. Perfiles. siluetas. glosas de mi tierra. Llíria. Ed. Ayuntamiento de Llíria. P. 155-158. D.L. V-3882-1995.
  • Historic England 2017 BIM for Heritage: Developing a Historic Building Information. Model. Swindon. Historic England. ISBN: 978-18-4802-487-8
  • Incoación del expediente de delimitación del entorno de protección y normativa de protección de la Iglesia de la Santísima Sangre, por Resolución de 16 de julio de 1999 de la Dirección General de Patrimonio Artístico de la Conselleria de Cultura y Educación. Nº registro R-I-51-0000165. https://ceice.gva.es/va/web/patrimonio-cultural-y-museos/bics
  • Jordán-Palomar, I., Tzortzopoulos, P., García-Valldecabres, J., Pellicer, E. 2018. “Protocol to manage heritage-building interventions using heritage building information modelling (HBIM)”. Sustainability, vol. 10, no. 4, 908. ISSN 2071-1050. https://doi.org/10.3390/su10040908
  • Llibrer, J. 2003. El finestral gòtic: L´església i el poble de Llíria als segles medievals. Llíria. Ed. Ayuntamiento de Llíria, p. 87-94 y 291-309. ISBN 84-922672-2-4
  • Llibrer, J. 2011. “La iglesia de Santa María o de La Sang” Llíria. Historia, Geografía y Arte. Nuestro pasado y presente Vol. 2. Hermosilla Pla, Jorge, Dir. P. 201-230. ISBN: 978-84-370-8051-2
  • López González M.C., García-Valldecabres J. 2019. “Parametric Processes in Implementing H-BIM on Historical Architecture”. In: Marcos C. (eds) Graphic Imprints. EGA 2018. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-93749-6_76
  • Martín Talaverano, R., Murillo Fragero, J. I., Utrero Agudo, M.ª Á. 2021. “Reflexiones y criterios relativos a la creación de modelos BIM de edificios históricos”, Arqueología de la Arquitectura, no. 18: e113. https://doi.org/10.3989/arq.arqt.2021.005
  • Marshal, Gerald F., Stutz, Glenn E. 2012. “Handbook of Optical and Laser Scanning”. Rochester, New York. Ed. Taylor & Francis. https://library.oapen.org/handle/20.500.12657/41669
  • Ministerio de Instrucción Pública y Bellas Artes por la Real Orden; Declaración de Monumento Nacional por Real Orden del 29 de Septiembre de 1919 de la Iglesia de la Sangre (Diario la Gaceta de Madrid del 05 octubre 1919). N° Registro D140M.
  • Murphy, M., Mcgovern, E., Pavía, S. 2009. “Historic building information modelling (HBIM)”. Structural Survey. vol. 27 no. 4, pp. 311–327. https://doi.org/10.1108/02630800910985108
  • Primo García, R. 1997. “Restauración de la iglesia de la Sangre en Llíria (Valencia)” Revista LOGGIA, no. 4, pp. 64–75. https://doi.org/10.4995/loggia.1997.5404
  • Samper A., Herrera, B. 2014. “Análisis fractal de las catedrales góticas españolas”. Ed. La revista Informes de la Construcción, vol. 66, no. 534, e015. https://doi.org/10.3989/ic.12.104
  • Santa Cruz-Astorqui, J. 2003. “La fotogrametría digital en el levantamiento de planos de edificios”. Informes de la Construcción, vol. 55, no. 488, pp. 31–40. https://doi.org/10.3989/ic.2003.v55.i488.539
  • Visual Inertial System (VIS) Technology. What is it? How was it developed? What’s coming? https://leica-geosystems.com/es-es/products/laser-scanners/scanners/leica-rtc360/visual_inertial_ system_technology [Retrieved on 05/06/2021].
  • Zaragozá Catalán, A. 2004. Arquitectura gótica valenciana. Ed. Generalitat Valenciana Valencia. pp. 31–35. (croquis de García Lisón, M. y Zaragozá Catalán, A. Navidad 1972).